De resultaten van de Edelman Trust Barometer zijn verontrustend: meer dan 60% van de mensen wereldwijd voelt zich miskend door de overheid en het bedrijfsleven, waarbij 20% van hen zelfs zeer boos is. Waar komen deze gevoelens vandaan? Wat is de rol van de overheid en het bedrijfsleven? En belangrijker: hoe kan het vertrouwen weer toenemen? In GoedeMorgenCommissaris bespraken we het onderzoek met Ilse van Hartenveld, Managing Director Corporate bij Edelman.

De barometer

De Edelman Trust Barometer is een jaarlijks wereldwijd onderzoek naar het vertrouwen in verschillende maatschappelijke instituten zoals het bedrijfsleven, de overheid, NGO’s en de media. Uit het onderzoek van communicatieadviesbureau Edelman blijkt dat het maatschappelijk vertrouwen wereldwijd afneemt, met name door een groeiend gevoel van miskenning en ontevredenheid in de samenleving. Dit wantrouwen is vooral groot onder mensen met lagere inkomens, die zich achtergesteld voelen en vinden dat het systeem in het voordeel van de rijkeren werkt. De perceptie is dat de rijkeren steeds rijker worden, terwijl de rest van de samenleving achterblijft. In Nederland is 55% van de bevolking boos, wat iets lager is dan het wereldgemiddelde. Dit wantrouwen heeft gevolgen voor de politieke stabiliteit en de aanstaande verkiezingen, aangezien de samenleving steeds ontevredener lijkt te worden.

Leiders en werkgevers

Een andere belangrijke observatie uit de barometer is de groei van wantrouwen jegens leiders in de samenleving. Dit wantrouwen is in het afgelopen jaar met meer dan 10% toegenomen. Deze trend is zorgwekkend, aangezien het vertrouwen in de overheid op een historisch laag niveau staat, met slechts 25% van de mensen die vertrouwen hebben in deze instelling. Het bedrijfsleven scoort iets beter, maar ook hier is het vertrouwen aan het dalen. Dit geeft een duidelijke indicatie dat bedrijven, ondanks hun relatief hogere positie, nog steeds niet aan de verwachtingen van de samenleving voldoen.

Ook het vertrouwen in werkgevers, hoewel nog steeds relatief hoog, is aan het afnemen. In Nederland is er een daling van 6% in het vertrouwen in werkgevers. Dit heeft grote implicaties voor de werkplek, waar werknemers zich steeds minder veilig voelen. De zorgen van werknemers zijn vooral gericht op globalisatie, economische ontwikkelingen en technologische veranderingen, die allemaal bijdragen aan een algemeen gevoel van onzekerheid.

Maatschappelijk geworteld

De onvrede komt terug in alle elementen van de maatschappij. Zo is discriminatie een groeiend probleem, met een toename van 10% in het gevoel dat mensen gediscrimineerd worden. Dit gevoel is universeel en komt voor in alle demografische groepen. Daarnaast vindt 40% van de jongeren dat vijandig activisme gerechtvaardigd is. Dit weerspiegelt een groeiende frustratie binnen de samenleving, gezien recente geweldsincidenten en de acceptatie van geweld als een middel om onvrede te uiten. 

De rol van het bedrijfsleven

De gevoelens van onvrede en wantrouwen beïnvloeden ook het bedrijfsleven. Een samenleving die angstig en wantrouwend is, is minder geneigd om vooruitgang en innovatie te verwelkomen. Dit vormt een uitdaging voor bedrijven die zich in een dergelijke omgeving moeten bewegen, ondanks dat zij als de meest vertrouwde instellingen worden gezien. Steeds vaker wordt gesteld dat bedrijven een verantwoordelijkheid hebben om bij te dragen aan oplossingen voor maatschappelijke problemen, zoals werkgelegenheid en discriminatie. Van CEO’s en bedrijven wordt verwacht dat ze hun stem verheffen en betrokken zijn bij het creëren van een positieve impact op de samenleving. Die verantwoordelijkheid hebben overigens niet alleen bedrijven. Samenwerking tussen verschillende maatschappelijke instellingen is essentieel. Het herstellen van vertrouwen vereist inspanningen van bedrijven, de overheid, NGO’s en media. Door te luisteren naar de samenleving en de grieven van mensen serieus te nemen, kan er een weg worden gevonden naar een positievere toekomst. Door zich bewust te zijn van de maatschappelijke context en verantwoordelijkheid te nemen, kunnen toonaangevende spelers meewerken aan het verbeteren van het vertrouwen in organisaties en de samenleving als geheel.

Voor meer informatie over ons wekelijks actualiteitenprogramma GoedeMorgenCommissaris zie hier.